ประวัติความเป็นมาสภามหาวิทยาลัย

            พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศปรับปรุงมหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ ให้เป็นมหาวิทยาลัยที่สมบูรณ์ โดยพระราชทานนาม “มหิดล” อันเป็นพระนามของสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก เป็นชื่อมหาวิทยาลัยแทนชื่อมหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์เดิม เพื่อให้ “มหาวิทยาลัยมหิดล” มีขอบเขตการดำเนินงานกว้างขวางยิ่งขึ้น โดยให้ครอบคลุมทุกสาขาวิชา ทั้งสังคมศาสตร์ มนุษยศาสตร์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (จากราชกิจจานุเบกษา วันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2512 เล่มที่ 86 ตอนที่ 17)

            สำนักนายกรัฐมนตรี จึงได้ประกาศใช้พระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2512 มีผลตั้งแต่วันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2512 โดยจัดตั้ง “มหาวิทยาลัยมหิดล” และโอนกิจการทั้งสิ้นของมหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ไปปฏิบัติในมหาวิทยาลัยซึ่งจัดตั้งขึ้นใหม่ ทั้งยกเลิกกฎหมายว่าด้วยมหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ และปรับปรุงแก้ไขเป็นกฎหมายสำหรับมหาวิทยาลัยมหิดล สภามหาวิทยาลัยมหิดล จึงเริ่มดำเนินการตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2512 โดยสิ้นสุดการประชุมสภามหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ ครั้งที่ 91 และเริ่มการประชุมสภามหาวิทยาลัยมหิดล ครั้งที่ 1 เมื่อวันที่ 31 มีนาคม พ.ศ. 2512 ซึ่งในระหว่างที่ยังมิได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งกรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิ ให้สภามหาวิทยาลัยประกอบด้วยนายกรัฐมนตรี เป็นนายกสภามหาวิทยาลัย เลขาธิการสภาการศึกษาแห่งชาติ อธิการบดี รองอธิการบดี และคณบดี เป็นกรรมการสภามหาวิทยาลัย ตามที่กำหนดในมาตรา 50 แห่งพระราชบัญญัติดังกล่าว โดยได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งกรรมการสภามหาวิทยาลัยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 7 ท่าน ตั้งแต่วันที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2512 ดังนี้ (1) พลเอกเนตร เขมะโยธิน (2) พันเอกจินดา ณ สงขลา
(3) หลวงพิณพากษ์ พิทยาเภท (4) นายป๋วย อึ๊งภากรณ์ (5) นายสงกรานต์ นิยมเสน (6) นายเรณู สุวรรณสิทธิ์ และ
(7) พลตรีชาญ อังศุโชติ ซึ่งได้นำแจ้งต่อสภามหาวิทยาลัย ในการประชุมครั้งที่ 2 เมื่อวันที่ 18 สิงหาคม พ.ศ. 2512

            การประชุมสภามหาวิทยาลัยมหิดล ในยุคแรก เป็นไปตามระเบียบมหาวิทยาลัยมหิดล ว่าด้วยการประชุมสภามหาวิทยาลัย พ.ศ. 2520 ซึ่งอาศัยอำนาจตามความในมาตรา 15 (1) แห่งพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2512 โดยได้รับอนุมัติจากสภามหาวิทยาลัย ในคราวประชุมครั้งที่ 39 เมื่อวันที่ 30 มีนาคม พ.ศ. 2520 ซึ่งกำหนดให้มีการประชุมสภามหาวิทยาลัยอย่างน้อยปีละ 3 ครั้ง

            ปัจจุบัน สภามหาวิทยาลัยมหิดล ได้มีการประชุมมาแล้ว 556 ครั้ง ครั้งสุดท้ายเมื่อวันที่ 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2563 โดยได้ดำเนินการตามพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยมหิดล พ.ศ. 2550 และตามข้อบังคับมหาวิทยาลัยมหิดล ว่าด้วยการประชุมสภามหาวิทยาลัย พ.ศ. 2554 ที่กำหนดการประชุมสภามหาวิทยาลัย เดือนละ 1 ครั้ง